میزان مدال است نه مشاركت؛ کاروانی که مشکل نداشت اما سقوط کرد

فرم نو: ورزش ایران که در سالهای قبل با مشکلات مالی راهی المپیک می شد این دفعه هیچ دغدغه ای در این مورد نداشت اما با وجود افزایش تعداد ورزشکاران در کسب مدال و جایگاه در جدول گرفتار سقوط و افت شد.

خبرگزاری مهر – گروه ورزش: فاصله چهار ساله بین دو دوره المپیک برای بیشتر کشورهای دنیا فرصتی است تا با برنامه ریزی و پیگیری برنامه های بلند مدتی که از قبل طراحی نموده اند، شرایط لازم را برای حضور چشمگیرتر نسبت به دوره قبل مهیا کنند به شکلی که کاروان اعزامی به میدان جدید المپیک از هر دو بُعد کمی و کیفی حداقل یک قدم جلوتر از قبل باشد.
در مورد ورزش ایران اما این پرسش مطرح است که «آیا مسئولان ورزش توانستند از اختتام المپیک ریو تا بازی های المپیک توکیو در این راه موفقیتی کسب کرده و شرایط را برای ثبت کارنامه ای موفق تر در توکیو فراهم کنند؟»
رکوردی که فقط دلخواه مدیران شد
چگونگی حضور در آوردگاهِ بزرگ المپیک یکی از دغدغه های اصلی مدیران ورزش طی چهار پنج سال بود به شکلی که بخش قابل توجهی از هزینه ها و انرژی آنها در این بازه زمانی صرف این رویداد شد و حضور پررنگ تر در توکیو؛ در این راه اما تمرکز اولیه بر روی کسب سهمیه بود و رکوردشکنی برای آن، این مهم با کسب ۶۸ سهمیه انفرادی و تیمی به دست آمد و از این حیث نتیجه دلخواه در کارنامه مدیران وقت ورزش ثبت گردید.
البته با وجود دستیابی به ۶۸ سهمیه، کاروان ورزش ایران با ۶۶ ورزشکار در المپیک توکیو شرکت کرد اما حتی با ملاک قرار دادن این رقم هم، کاروان اعزامی به توکیو بیشترین ورزشکار را نسب به دیگر کاروان های شرکت کننده کشورمان در بازی های المپیک داشت.

البته که این تعداد سهمیه و ورزشکار با سهمیه های تیمی ۱۲ نفره بسکتبال و والیبال و سهمیه تیمی ۴ نفره شمشیربازی به دست آمد در حالی که ۵۴ سهمیه المپیک لندن بطور کامل در بخش انفرادی بود، این تعداد سهمیه (۵۴ سهمیه) برای المپیک پکن با کمک سهمیه تیمی بسکتبال حاصل شد، والیبال هم در ثبت ۶۳ سهمیه المپیک ریو کمک حال شد.
با تمام این اوصاف کاروان ستارگان ایران زمین رکورد بیشترین تعداد سهمیه و ورزشکار را حداقل پس از پیروزی انقلاب اسلامی به خود مختص کرده است، این رکورد تا قبل از انقلاب در اختیار کاروان اعزامی به المپیک ۱۹۷۶ کانادا بود که ۸۸ ورزشکار در اختیار داشت (آن زمان شرط حضور در المپیک کسب سهمیه نبود)
رکوردی که تاریخی نشد
با وجود از دست رفتن دو سهمیه، کاروان اعزامی به توکیو رکورد دلخواه مدیران ورزش را از حیث «بزرگترین کاروان» با خود یدک می کشد اما این مهم غیرقابل انکار است که آنچه در تاریخ بیشتر از تعداد سهمیه و ورزشکار اعزامی ماندگار می شود و ملاک ارزیابی عمکلرد مدیران قرار می گیرد، نتایج و تعداد مدال های کسب شده خواهد بود.
حرکت رو به جلو و پیشرفت زمانی مهر تأیید می گیرد که چهار سال فاصله زمانی میان دو دوره المپیک و نتیجه مدیریت مشترک ورزش و فدراسیون ها، همزمان به ارتقای کیفی و کمی در کاروان جدید المپیک منجر شود نه این که رشد و حصول نتیجه در گام اول (کسب سهمیه)، موجب نادیده گرفتن گام دوم (نتیجه گیری) شود.
در واقع اگر با وجود ارتقا در میزان کسب سهمیه و ورزشکار اعزامی، کاروان شرکت کننده در دوره جدید بازی های المپیک نتواند نتیجه ای بهتر از دوره قبل کسب کند یا حداقل در حد آن ظاهر شود، نشانه ضعف مدیران، برنامه ریزی آنها و در کل عقب گرد است. عملکرد ایران در المپیک توکیو هم باید از این منظر بررسی شود که افزایش تعداد ورزشکاران چقدر در بهبود نتیجه گیری و افزایش مدال آوری کمک حال بوده است؟
ورزش ایران در المپیک ریو با کسب ۳ مدال طلا، یک نقره و ۴ برنز در جایگاه ۲۵ جدول توزیع مدال ها ایستاد. این جایگاه اما با وجود افزایش تعداد ورزشکاران در توکیو دو پله نزول داشت. در این دوره بازی ها ورزش ایران یک مدال نقره بیشتر از ریو به دست آورد اما در کسب مدال طلا ارتقایی نداشت و دو مدال برنز هم کمتر از ریو به دست آورد این در حالیست که کاروان ایران با شرایطی کاملاً متفاوت از ریو و دیگر ادوار بازی های المپیک، راهی توکیو شد.

بهانه ای برای ناکامی نبود
مهمترین شاخصه و خاصیت در مورد بازی های المپیک توکیو این بود که «تدابیر لازم برای پشتیبانی و آماده سازی تیم های ملی اعزامی به بازی های المپیک خصوصاً در حوزه مالی از طرف وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک انجام شد» تا کاروان ایران با کمترین دغدغه در این بازی ها حاضر شود.
این در حالی است که قبل از این روند تشکیل و اعزام کاروان های المپیکی ایران در سایه کمبودهای مالی و دغدغه های آن انجام می شود چونکه بودجه لازم برای آماده سازی ورزشکاران و تیم ها یا مهیا نمی شد یا خیلی دیر به دست مدیران می رسید. همین مسئله همیشه کارآمدترین ابزار برای مدیران وقت می شد تا به صورتی ناکامی و عدم برآورده شدن انتظارات را توجیه کنند.
برای المپیک توکیو اما «بودجه کافی» فاکتوری بود که بموقع، کامل، درست و حرفه ای مهیا و تامین شد و توسط کمیته ملی المپیک در اختیار فدراسیون ها قرار گرفت، علاوه بر این برای مدت یک سال و نیم حقوق ماهیانه ۵ میلیون تومانی به حساب ورزشکاران و مربیان شأن واریز شد و …؛ این مسائل عمده تفاوت اقدامات مدیریتی برای المپیک توکیو را نسبت به دوره قبل و دوره های قبل تر آن شامل شد.
بنابراین در بررسی عملکرد کاروان اعزامی به توکیو، «کمبودهای مالی» و محدودیت هایی که می تواند برای مدیران، مربیان و ورزشکاران جهت اجرای بسیاری از برنامه های شأن بوجود آورد، هیچ جایی ندارد. برای المپیک توکیو تامین بموقع و کافی منابع مالی، حرفه ای ترین گام ممکن برداشته شد اما این گام به جز افزایش تعداد سهمیه ها، چقدر در کسب مدال مثمرثمر بود؟
به هر حال کشوری مانند ژاپن از امتیاز میزبانی خود بهره برد و در مدال آوری خود جهشی قابل توجه ایجاد کرد، خیلی رکورد و نخستین های قابل قبولی را در کارنامه المپیکی خود ثبت کردند همانطور که کاروان ایران به نخستین مدال تیراندازی و کاراته دست یافت اما در مجموع حل و فصل شدن کامل مشکلات مالی در کنار فرصتی که برای آماده سازی ورزشکاران بود، خیلی نتوانست کمک حال ورزش ایران برای جهش مدالی و نتیجه گیری باشد.
این موضوع نشان میدهد که باید کم و کاستی ها را جایی غیر از حوزه مالی و حتی دور از مدیریت کلان و بالادستی ورزش ارزیابی و پیگیری کرد، جاییکه بیشتر به مدیریت فدراسیون ها مربوط می شود و ضعف برنامه ریزی آنها.

منبع: