گزارش تحلیلی – خبری مهر؛ كم تحركی و چاقی تهدید بزرگ سلامت مردم

فرم نو: تغییرات دو دهه اخیر در سبك زندگی مردم ایران بیشترین تاثیر منفی را روی تحرك آنها به وجود آورده تا تهدیدی بزرگ بر سلامتی همه رده های سنی سایه بیندازد و زنگ خطر را به صدا در آورد.

خبرگزاری مهر – گروه ورزشی: ماشینی شدن زندگی و حرکت ناخواسته به سمت «آپارتمان نشینی» بهداشت و سلامتی مردم را با خطراتی مواجه کرد که استارتش از حدود دو دهه پیش خورد و حالا تبعاتش گریبان خیلی از افراد را گرفته است. کم تحرکی و به دنبال آن چاقی مفرط که از مدتها پیش لایه های مختلف جامعه را در بر گرفته بود حالا به سنین پایین رسیده تا زنگ خطر برای سلامتی مردم به صدا در آید.
«اضافه وزن» و «چاقی» که عامل خیلی از بیماری ها هستند قبل از این بزرگسالان و افراد مسن را تهدید می کرد و مسئولان به فکر پیدا کردن چاره ای برای عادت کردن این افراد به ورزش بودند. شاید برگزاری ایستگاه های ورزش صبحگاهی در پارک ها و فضاهای ورزشی در همین راستا بود اما این طرح هم نه فقط مشکلی را حل نکرد بلکه چاقی و اضافه وزن در کودکان هم به این مشکل افزوده شد تا نگرانی ها برای آینده بیشتر شود.
آپارتمان نشینی و کم شدن فضای بازی کودکان و نوجوانان در شهرهای بزرگ آنها را به سمت تلویزیون و بازی های کامپیوتری و حالا موبایل کشانده است تا کم تحرکی در میان نسل جدید بیش از گذشته شود و رده سنی که باید پرشروشور و بانشاط ترین باشد، حالا به ساکت ترین و «سربه زیرترین» افراد تبدیل گشته اند که همین سر به زیری به خاطر توجه بیش از حد به موبایل، زنگ خطر و هشدار بزرگی را به صدا در آورده است.
ادامه این روند بطور قطع نسل آینده را با مشکلات و بیماری های زیادی مواجه خواهدنمود که به دنبال آن هزینه های درمان را چند برابر خواهدنمود. در شرایط فعلی هم نهادهای مربوطه توان تامین هزینه های درمان را ندارند چه برسد به اینکه نسل آینده هم با بیماری های ناشی از چاقی و کم تحرکی از راه برسند و اوضاع را بدتر کنند.

در این میان مدارس که چند دهه قبل جایی برای ورزش و نشاط دانش آموزان بود و فضا برای ورزش و جنب و جوش آنها وجود داشت، روز به روز کوچک تر و کم فضاتر شدند و حالا خیلی از مدارس حتی حیاتی هم برای ساعت ورزش دانش آموزان ندارد. این معضل را باید به فضای کوچک آپارتمان ها اضافه کرد تا متوجه شد وضعیت سلامتی دانش آموزان در چه وضعیت بحرانی قرار دارد و چقدر خطر چاقی و کم تحرکی آنها را تهدید می کند.
مسئولان امر سالهاست شعار می دهند که باید سبک زندگی مردم را تغییر داد و کاری کرد که جامعه به سمت بیماری های غیرواگیر ناشی از کم تحرکی و چاقی نرود اما فکر و برنامه آنها در حد همان شعار باقی مانده و تا حالا برنامه جدی برای برون رفت از این وضعیت ارائه و اجرا نشده است.
هر چند در این ماجرا همه نگاه ها به وزارت ورزش است و انتظار از این نهاد بعنوان متولی ورزش این است که فکر اساسی برای خروج از این وضعیت کند اما واضح است که وزارت آموزش و پرورش، وزارت بهداشت و تمامی نهادها و سازمان ها و وزارتخانه ها هم در این ماجرا دخیل هستند و هر کدام به اندازه و سهم خودشان مقصر به وجود آمدن این شرایط هستند.
این شرایط در حالی رقم خورده است که آمار بیماران در رابطه با کم تحرکی و چاقی در کشور رو به افزایش است و در صورت ادامه کم توجهی ها تبعات سنگینی را برای کشور به همراه خواهد داشت. کما اینکه آمارهایی که توسط مسئولان انتشار یافته است خود گویا همه چیز است.
علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اواخر سال قبل بیماری های غیرواگیر را عامل ۸۲ درصد مرگ و میر در کشور عنوان نمود و اظهار داشت: چهار بیماری قلبی عروق، سرطان ها، بیماری های مزمن تنفسی و دیابت در این آمار بیشترین سهم را به خود اختصاص داده اند.
رئیسی در ادامه نسبت به چاقی و شیوع آن در جامعه ایرانی هشدار داد و اظهار داشت: هم اکنون در کشور ایران میزان چاقی بسیار بالا رفته و تقریباً از هر سه ایرانی، یک نفر یا افزایش وزن دارد و یا چاق است، خصوصاً در گروه کودکان که حدود ۱۷ و ۸ درصد کودکان گرفتار چاقی هستند.

این اظهار البته همه گروه های سنی را در بر می گرفت که البته بخش عمده آنها افراد بزرگسال هستند.
محمد جعفری مدیرکل دفتر تربیت بدنی و کارهای ورزشی نیز فروردین ماه سال جاری در گفتگو با خبرگزاری مهر به این مساله اشاره کرد: گفت طبق آخرین پایش نزدیک به ۲۲ درصد از کودکان ایران دارای اضافه وزن و چاقی هستند و مطالعات و مطالعات نشان می دهد که چاقی در سنین ۱۰ تا ۱۴ سال خطر ابتلاء به چاقی در بزرگسالی را ۲۲ برابر می کند. پس این دغدغه که کم تحرکی موجب اضافه وزن دانش آموزان می شود، وجود دارد و در این شرایط بیشتر هم هست چونکه عوارض زیادی همچون خطر ابتلاء به دیابت و بعضی سرطان ها را بیشتر می کند، موجب بیماری قلبی عروقی، کبد چرب، اختلالات فیزیولوژیکی، ناتوانی جسمی، کاهش عزت نفس، تداوم چاقی در طول عمر و اختلال خواب در افراد می شود.
در این میان نقش معاونت ورزش همگانی وزارت ورزش در کوشش برای توسعه و گسترش ورزش همگانی بیشتر از سایر نهادهاست و انتظار می رود این معاونت به همراه فدراسیون ورزش های همگانی برنامه های جدی تر و کاربردی تری را برای خروج از این وضعیت در نظر بگیرد.
عبدالحمید احمدی معاون فرهنگی و توسعه ورزش همگانی در نشستی مسئولان ورزش با نوبخت معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه داشتند آماری را در این مورد ارائه داد و اظهار داشت: ورزش قهرمانی تنها ۴ میلیون نفر از جمعیت کشور را تحت پوشش قرار می دهد در صورتیکه ورزش همگانی مخاطب ۸۲ میلیون نفری دارد. شیوع کم تحرکی در جمعیت ایران بیش از ۵۶ درصد است و این رقم در بین بانوان به ۶۵ درصد افزایش می یابد و ما شاهد این مهم هستیم که ۸۲ درصد از مرگ و میرها به سبب بیماری های غیر واگیر دار است که دو عامل کم تحرکی و تغذیه ناسالم سبب افزایش این بیماری ها شده است.

بیماری های غیر واگیر از مهم ترین موانع توسعه کشورها است و هزینه های سرسام آور ناشی از این بیماری ها هر نظام بهداشتی و درمانی را با چالش های بزرگی مواجه کرده است. طبق آمار و ارقامی که مسئولان کشور اعلام نموده اند وضعیت سلامت جامعه خطرناکست و اگر چاره ای دراین زمینه اندیشه نشود در آینده نه چندان دور شاهد بحران و سونامی کم تحرکی و چاقی خواهیم بود.
توسعه ورزش همگانی نیازمند همتی فرابخشی در تمام ارکان کشور است و وزارت ورزش و فدراسیون همگانی بعنوان متولیان این رشته به تنهایی نمی توانند موثر باشند. آموزش و پرورش، وزارت علوم، شهرداری ها و سایر ارکان باید در کنار وزارت ورزش قرار گیرند تا با همتی همه جانبه و کشوری ورزش همگانی را در زندگی مردم نهادینه نماییم تا هزینه درمان کم شود و زمینه توسعه کشور برقرار شود.
گروه ورزشی خبرگزاری مهر در تلاش است در گفتگو با کارشناسان، صاحب نظران، مسئولان و افراد در رابطه با ورزش، راهکارهای خروج از این وضعیت و توجه بیش از گذشته مسئولان به «تهدید بزرگ» سلامتی مردم را بررسی کند تا شاید اتفاق تازه ای در این بخش رخ بدهد.

منبع: